مهندس «خدابخش داودی‌نصر» در گفت‌وگو با ایلام رسانه اظهار کرد: با افزایش جمعیت ،محدودیت منابع و افزایش مصرف سرانه، روشهای سنتی دیگر نمی‌توانند کارسازی لازم را داشته باشند،لذا باید توسعه پایدار و متوازن را به منظور بالا بردن ضریب خود اتکایی و امنیت غذایی از طریق بهینه سازی منابع پایه و افزایش بهره وری با به کارگیری روش‌های نوین علمی و اصلاح روش‌های سنتی تولید به عنوان یک راهبرد مهم در صرفه جویی انرژی و حفظ منابع طبیعی و تجدید ناپذیر در پیش گرفت و از قافله در حال تحول سریع جهانی عقب نماند.
این کارشناس‌ارشد ترویج و آموزش کشاورزی ادامه داد: شیوع آفات مختلف و علف‌های هرز در مزارع ، کاهش سطح و کیفیت جنگل‌ها و مراتع ، افزایش بیابان و بیابان زایی و به خطر افتادن سلامت انسان، گیاه و دام و همچنین آب ، خاک و هوا و کاهش کیفیت غذا به عنوان پیامدهای منفی کشاورزی مرسوم، نیاز به روش های جدید جایگزین برای حفظ منابع طبیعی دارد. تولید محصولات سالم و ارگانیک یکی از روش های علمی امروز دنیا است که بایستی با محدود کردن و نهایتاً حذف سموم و کودهای شیمیایی و بالا بردن کیفیت محصولات غذایی، آن را به درستی عملیاتی کرد.
این مدرس دانشگاه تاکید کرد:تولید محصولات سالم و ارگانیک نوعی کشاورزی است که در همه‌ی مراحل آن( تهیه زمین، کاشت، داشت، برداشت و فرآوری محصولات) به جای استفاده از کودها و سموم شیمیایی ،هورمون‌ها ، دستکاری‌های ژنتیکی،پساب‌ها،داروهای شیمیایی و مواد نگهدارنده‌ی مصنوعی از نهاده‌های طبیعی مانند کودهای آلی و زیستی، کمپوست ها و حشرات سودمند( مبارزه تلفیقی با آفات ) استفاده می شود و با یک مدیریت جامع ، سلامت آب، خاک، گیاه، جانداران ریز و انسان و به طور کلی اکوسیستم (زیست بوم) را تضمین می کند. لازم است در اینجا به تفاوت بین تولید محصولات سالم و ارگانیک اشاره شود. در تولید محصولات سالم از سموم و کودهای شیمیایی کمتر استفاده می شود در حالی که در تولید محصولات ارگانیک از سموم و کودهای شیمیایی اصلاً استفاده نمی شود.
داودی‌نصر گفت: برای اجرای دقیق و علمی راهبرد تولید محصولات سالم و ارگانیک باید از نگاه بخشی و بخشی نگری پرهیز کرد. این کار به تنهایی از عهده یک نهاد مانند وزارت جهاد کشاورزی بر نمی آید و باید همه ارگان‌ها و نهادهای مردمی و دولتی از جمله سازمان آب منطقه‌ای، دانشگاه‌ها و مراکز علمی، دانشگاه علوم پزشکی و سازمان‌های برنامه و بودجه و استاندارد، همکاری وسیع و مستمر و پایداری داشته باشند و به درستی و بموقع ایفای نقش کنند که البته در این میان، نقش بهره‌برداران و تولیدکنندگان باید پررنگ تر از بقیه باشد و تلفیق تجربه‌ی آنان با روش‌های علمی به شدت مد نظر قرار گیرد. برای رسیدن به امنیت غذایی هم کمیت و هم کیفیت لازم است و هدف گذاری میزان کمی تولید نباید ما را از موضوع و مقوله مهم کیفیت و سالم بودن غذا ،دور کند.
وی افزود:اطلاعات مدونی از وضعیت کلی کشاورزی زیستی در دسترس نیست و لذا حرکت سازمان‌یافته و محسوسی نیز در این زمینه از نظر برنامه ریزی و هدایت و حمایت به راحتی قابل مشاهده نمی باشد .هرچند در سال‌های گذشته تولید و حمایت از این روش مورد توجه بوده ولی چشمگیر و قابل ملاحظه نیست و رشد و توسعه چندانی در سطح زیر کشت، عملکرد، تولید و مصرف آن به چشم نمی خورد. از مجموع کل اراضی زیر کشت محصولات زراعی کشور، تنها یک درصد به کشت محصولات ارگانیک اختصاص دارد و این در حالی است که در برنامه پنجم توسعه کشور می بایستی ۲۵ درصد از کل اراضی زراعی، زیر کشت محصولات ارگانیک قرار می گرفت. از نظر سطح زیر کشت محصولات ارگانیک، جمهوری اسلامی ایران رتبه چهل و سوم را در میان ۱۷۹ کشور دنیا داراست.
این مدرس دانشگاه گفت:اجرای دقیق برنامه راهبردی تولید محصولات سالم و ارگانیک باید بر اساس سیاست‌های اجرایی( خط مشی‌ها) صورت گیرد که برخی از آنها شامل بازرسی و نظارت بر تولید و فرآوری و عرضه محصولات، ایجاد مقررات استاندارد و استاندارد سازی در مورد نهاده‌های مورد نیاز مانند کود، آب، خاک،بذر و…، اصلاح الگوی مصرف با استفاده از روش های ترویج، توسعه پژوهش های کاربردی، توسعه مکانیزاسیون و استفاده بهینه از ماشین آلات، شناسایی مناطق مستعد کشت محصولات ارگانیک با اولویت محصولات راهبرد، ایجاد مزارع نمونه ترویجی با مشارکت تولیدکنندگان، بهره گیری از توان بخش خصوصی و تعاونی ها و تشکل های مردمی، تعریف و تعیین استراتژی مناسب و مطلوب می‌باشد.
وی به برخی چالش‌ها و راهکارهای اجرایی و عملیاتی اشاره کرد و گفت: اصلی ترین چالش‌های این عرصه شامل نبود آمار و اطلاعات مدون، کمبود دانش فنی و اطلاعات عمومی و مهارتی کارشناسان و بهره برداران، عدم استقبال کشاورزان به دلیل بی اطلاعی از مزایای آن، تکیه بر استفاده بیشتر از نهاده های شیمیایی در کشاورزی سنتی، استفاده از بذرهای نامرغوب و نامقاوم به آفات و بیماری‌ها، حاصلخیز نبودن خاک و افت آب های زیرزمینی، ضعیف بودن ترویج نهاده های آلی به جای نهاده های شیمیایی و عدم سنجش، مقدار مجاز عناصر موجود در ترکیب شیمیایی محصولات توسط دستگاه های ذیربط مانند دانشگاه علوم پزشکی و استاندارد در استان، ضعف در بازار فروش و استانداردهای لازم برای تولید و بسته بندی، بالا بودن قیمت محصولات ارگانیک، احتمال عملکرد پایین در واحد سطح و کاهش درآمد تولیدکنندگان و پایین بودن میزان عملکرد محصولات ارگانیک نسبت به محصولات غیر ارگانیک است.
این کارشناس ارشد ترویج در خصوص راهکارهایی برای سامان‌دهی این عرصه گفت: برخی از این راهکارها شامل ساماندهی و سازماندهی آمار و اطلاعات، ایجاد تشکل‌ها و تعاونی های مردمی برای مدیریت موضوع و توجه به مشارکت تولید کنندگان، بهره گیری از الگوهای مدیریت زراعی مانند شخم مناسب، تناوب زراعی و ترویج استفاده از نهادهای آلی جایگزین، بیمه محصولات ارگانیک، تشویق و ترغیب کشاورزان پیشرو و نمونه و موفق استفاده از استاندارد، ترویج فرهنگ مصرف، بازاریابی و بازارسازی علمی و اقتصادی، بازاریابی و بازارسازی علمی و اقتصادی، حمایت دولت در مراحل اولیه کار و تشکیل کارگروه ویژه در استانداری است.